Trump’lı 2017 nasıl bir yıl olacak?

ABD ve Dünya Donald Trump ile yeni bir döneme girdi. Nefesler tutuldu. Kimine göre çok tehlikeli bir süreç olacak. Çoğu, belirsiz bir dönem olduğunu söylemekle yetiniyor.

Trump'un yemin töreni sırasında ABD genelinde gösteriler vardı. Gösterilerde polis zor kullandı ve çatışmalar yaşandı. Tepkilere bakıldığında, Trump eski devlet Başkanı Richard Nixon'ın rekorunu geçebileceği belirtiliyordu. 1973'te Nixon'u 80 vekil boykot etmişti. Trump'un törenine katılmayacaklarını ilk elden açıklayan vekillerin sayısı 60'ı geçti.

40 yıldan beridir hiçbir ABD başkanı koltuğuna otururken, bu düzeyde bir toplumsal tepkiyle karşılaşmamıştı.

Şimdi herkes bundan sonra nasıl bir dönemin yaşanacağına kilitlenmiş durumda. 2017 yılı herkesin bir Donald Trump'u keşfedeceği yıl olarak değerlendiriliyor.

İLK İCRAATI ‘OBAMACARE’ KARARNAMESİ OLDU

Trump yemin töreninde politikasını “önce Amerika” şeklinde özetledi. Koltuğuna oturması ardından ilk icraatı ise “Obamacare” olarak adlandırılan sağlık reformuna karşı bir kararname imzalamak oldu.

Trump ekibi diğer büyük kararlarını Pazartesi gününden itibaren alacak. Hedefteki alanların göçmenler, iklim veya çalışma hayatı olabileceği belirtiliyor. 

Siyasi gözlemcilere göre Barack Obama iç politikada başarılı, dış politikada daha çok başarısız bir sonuç yarattı.

NASIL BİR DIŞ POLİTİKA

Trump'un ise dış politikasına ilişkin detaylar bilinmiyor.  ABD'nin her devlet ile ilişkilerinin yeniden gözden geçirilebileceği yönünde endişeler de var.

Özellikle başta Katar olmak üzere Körfez Monarşilerinin bunu yakından hissedebileceği ifade ediliyor. Ortadoğu meselesinde Rusya'ya sıcak mesajlar gönderen, İran'a karşıtlığını vurgulayan bir Devlet Başkanı var.

Suriye krizinde Rusya ve İran'ın temel aktör olarak öne çıktığı ve dengelerin değiştiği bir dönemde ABD'nin izleyeceği politikalar önem kazanıyor.

Çoğu gözlemci yeni bir dünya düzeninden bahsediyor.  2017’de değişimlerin ne kadar büyük olacağı öngörülemese de, ABD halen dünyanın en büyük jandarması olarak kalmaya devam ediyor.

Trump, yemin töreninden önce 50 dolayında üst düzey federal memurdan stratejik mevkilerdeki yerlerinde kalmasını istedi. Bunlar arasında Savunma Bakanı Yardımcısı Robert Work ve DAİŞ ile mücadeleden sorumlu Amerikan elçisi Brett McGurk da bulunuyor.

Yeni dönem için Savunma Bakanlığı’na eski general James Mattis, İç Güvenliğe eski general John Kelly’nin getirilmesi resmi olarak onaylandı. Dış politikası net olmasa da, yeni Savunma Bakanı Mattis bazı ipuçlarını veriyor.  Mattis, kabinenin en şahin isimlerinden biri olarak değerlendiriliyor. 44 yılı aşkın askeri deneyiminin yanı sıra sertlik yanlısı tavrı ve açıklamalarından dolayı "kuduz köpek" diye anılıyor.

Beyaz Saray’ın yayınladığı son bir belgede, Trump, koalisyon ortakları ile birlikte DAİŞ ve diğer radikal gruplara yönelik “agresif operasyonlar” yürütme sözü verdi.

Dışişleri Bakanı için adı geçen Rex Tillerson, Rusya ile yakın ilişkileriyle biliniyor. Kendisi bir milyarder olan Trump, Dışişleri Bakanlığı'nı da bir patrona teslim ediyor. Tillerson, petrol devi Exxon'un eski CEO'su olarak tanınıyor.

Adalet Bakanı olarak tercih edilen Jeff Session, Trump gibi mülteci karşıtı. Trump'un tercih ettiği Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Flynn, İslam ve mültecilere karşı ayrımcı açıklamaları ile dikkat çekiyor. Yeni dönemde CIA'in başına düşünülen Kansaslı Temsilciler Meclisi üyesi Mike Pompeo, işkence yanlısı olarak tanınıyor.

EKONOMİ POLİTİKASI

Ekonomi alanında izlenen politikalar da belirsiz ve çelişkilerle dolu.  Seçim kampanyası sırasındaki ekonomik vaatleri, korumacı yaklaşımları ve göçmen karşıtlığı hesaba katıldığında ciddi çelişkiler içeriyor. Göçmenlere dayanmadan nasıl bir ekonomi inşa edileceği bilinmiyor.

Trump, görevde olduğu süre içerisinde 25 milyon iş birimi vaat etmişti. Ancak uzmanlar, bunun matematiksel olarak mümkün olmadığını söylüyor. Amerikalı ekonomist Barry Eichengreen, ABD Başkanı'nın züccaciye dükkanına girmiş bir file benzetiyor. Amerikalı ekonomist, Trump'un izleyeceği politikaların ekonomik ve jeopolitik ağır sonuçları olmasından endişe ediyor.

Trump yemin töreninde ekonomi politikasını “Amerikalılar için satın almak, Amerikalıları işe almak” şeklinde özetledi. Trump, “Kendi ülkemizin alt yapısı harabeye dönerken, dışarıya milyarlarca dolar harcadık. Ülkemizin zenginliği ve güveni uçup giderken, başka ülkeleri zenginleştirdik (…) Bugün artık sadece geleceğe doğru bakacağız” dedi.

Ekonomi alanında vaat sorunu yok, ancak bunu nasıl gerçekleştireceği netlik kazanmadı. Vaatleri arasında otoyol ve kamu binaları gibi alt yapıların yenilenmesi, durumu iyi olanlar için verginin yüzde 39.6’dan yüzde 33’e düşürülmesi, şirket vergilerinin de yüzde 35’ten yüzde 15’e düşürülmesi var. Ayrıca gümrük bariyerlerinin kurulması, ekonomik büyüme, Çin ürünlerine yüzde 45 vergi koyma gibi vaatler de var. Trump “Tanrı’nın bugüne kadar yarattığı en büyük iş yaratıcısı olma” sözünü veriyor. 2017 yılı bu vaatlerin nasıl bir biçim kazanacağını da gösterecek.