Bin yıllardır süre gelen Serê Salê kültürü Kürdistan’da kutlandı

Mezopotamya halklarının bin yıllardır süregelen kültürlerinden biri olan ve Julien takvime göre 13 Ocak gecesi (Serê Salê) yılbaşı olarak Kürtler tarafından hala kutlanmaya devam ediyor.

Kürtlerin dün geceki Serê Salê temennisi ise “Serê Salê, Binê Salê, Xwedê Azadî û Aşîtiyê Bide vê axê” dilekleri oldu.

Her yıl bir çok halk tarafından Miladi takvime göre yeni yılı 1 Ocak olarak kutlanırken, Mezopotamya halkları ise Hicri takvime göre 13 Ocak’ta Serê Selê (Yılbaşı) olarak kutluyor. Dünyada Grogoryan takvimi adı verilen Türkiye’de ise Miladi takvim olarak kutlanan yılbaşı, birçok farklı etnik ve kültürel yapıya sahip olan mezopotamya halklar tarafından ise Julien takvimine yani Hicri takvime göre 13 Ocak ile 14 Ocak’a bağlayan gece Serê Selê (Yılbaşı) olarak kutlanmaya devam ediyor. Kürtler tarafından binlerce yıldan beri 13 Ocak tarihi yeni yıllın başlangıcı olarak ele alınıyor. Kürtlerin asırlardan beri kutladıkları bu Güneş takvimi Mezopotamya'nın kadim halklarından Sümerler ve Babillere kadar uzanıyor.

SERÊ SALÊ BİNÊ SALÊ XWEDÊ AZADÎ BİDE VÊ AXÊ

Kürtlerin yaşadığı yerlerde kutlanan Serê Salê'de giyilen kostümler, boyanan yüzler renkli görüntüler oluştururken, ev ev dolaşan çocuklara çeşitli ikramlarda bulunuluyor. Daha önce Kürdistan’ın 4 parçasında kutlanan ne yazık ki kültürel yozlaşma nedeniyle giderek azalan Serê Selâ kutlamaları bu yıl ise buruk geçti. Kendine özgü geleneğin belki de en ilgi çekici olanı tekerleme niteliğinde olan Serê Salê dilekleridir. Dün gece Siirt’in Baykan ilçesinde kutlanan Serê Salê kutlamasında çocuklar her yıl "Serê salê binê salê, Xwedê kurekê bide vê malê, Amîn!" diyerek evleri dolaşıyordu. Bu yıl ise yaşları 12 ile 20 yaş arasındaki gençler, “Serê Salê, Binê Salê, Xwedê Azadî û Aşîtiyê Bide vê axê” diyerek yaşanan çatışmalı sürece dikkat çekerek, barış dileklerini dile getirdi. 

ÇARPIK YAPILAŞMA BİN YILLIK KÜLTÜRÜ YOK EDİYOR

Yok olmaya yüz tutmuş Serê Salê geleneği kentlerdeki çarpık yapılaşma ve site kültürü nedeniyle yok olmakla yüz yüze olsa da Siirt’in Baykan ilçesinde kutlaya devam ediyor. Serê Salê kutlamalarında kadın kılığına giren erkek ve erkek kılığında kadın ile Kalikê Sersalê (Yılbaşı dedesi) rolünde giden çocuklar davul zurna eşliğinde evleri dolaştı. Gidilen evlerde maniler söyleyen çocuklar, yaşadıkları trajedileri skeçlerle anlatıp, seslendirdikleri ezgilerle halay çekti. Gelen çocukları ilgiyle karşılayan ev sahipleri, Sere Salê için evlerine gelenlere, şeker, bulgur, kuruyemiş, pestil gibi evlerinde bulunan yiyecekleri çocuklara ikram etti.

İlçede her mahallenin önde gelen ailesinin evinde toplanan yaşlılar ise anılarını anlatarak, geçmişi yad etti. Kadınlar ise bu güne özel çeşit çeşit Kürt yemeklerini yaparak, mahallenin yoksul ailelerine dağıttı. 7’den 70’e herkesin ortaklaştığı Serê Salê’de kominal kültür yaşatılıyor. Akşam saatlerinde başlayan kutlamalar gecenin geç saatlerine kadar sürdü.

13 Ocak'ı 14 Ocak'a bağlayan gecede yapılan Serê Salê, bir çok halk tarafından yeni yıla giriş olarak kabul edilir.