Sanal alemde ırkçılık giderek daha fazla kanıksanıyor

Avrupa Birliği (AB) tarafından desteklenen ırkçılıkla mücadele projesi PRISM kapsamında Barcelona Üniversitesi’nce yapılan araştırmaya göre, internet üzerindeki ırkçı söylemler giderek yaygınlaşarak, bayağılaşıyor.

Araştırmada, özellikle sosyal medya ağları üzerinde nefret söylemi ve saldırıların cezasız kalmasıyla daha fazla kanıksanırken, ırkçı ideolojiler giderek güçleniyor.

Fransa, Büyük Britanya, İtalya, İspanya ve Romanya’da yüzlerce internet kullanıcısı, polis memuru ve hakimle de görüşülen araştırmada, nefret suçlarının büyük oranda cezasız kaldığı veya şikayet dahi edilmediği anlaşıldı.

Araştırmaya ilişkin bilgi veren antropolog Miguel Pajares, internetin ‘nefret söylemi dahil birçok şeyde nicelik olarak büyük bir sıçramaya yol açtığına’ dikkat çekti. Pajares, « internet, nefret söylemini yayma, normalleştirme ve ‘önüne geçilemez’ olarak kabul edilmesini sağladı » diye yorumladı.

NEFRET SÖYLEMİ MAĞDURLARI ŞİKAYETÇİ OLMUYOR

Araştırma kapsamında 150 sosyal ağ kullanıcısı, hakim ve polisle yapılan mülakatlarda ise, nefret söylemine maruz kalan bireylerin büyük oranda maruz kaldıkları suçlardan dolayı şikayette bulunmadıkları sonucuna ulaşıldı.

Irkçı söylemlere ilişkin araştırmayı yöneten antropolog Olga Jubany de, nefret söylemine maruz kalan bireylerin yüzde 60 ile 90’ı arasında bir kesiminin yargı yoluna gitmediğini hatırlattı. Bundan dolayı ırkçı söylemlerin şikayet başvurularına dair istatistiklere girmediğini kaydeden Jubany, ırkçı görüşlerin bu sayede güçlendiğinin altını çizdi.

Araştırmayı yürüten uzmanlar, özellikle nefret söyleminin yargı yoluyla cezalandırılabileceği noktasında yeterli bilgi sahibi olmamanın mağdurların şikayet etmemesinde etkili olduğu görüşünde. Yine polis ile internet sitelerinin yöneticilerine olan güven eksikliği de nefret söyleminin cezasız kalmasını beraberinde getiriyor.

FACEBOOK 100 IRKÇI YORUMDAN SADECE 9’UNU SİLİYOR

Barcelona Üniversitesi antropologları, dünyanın en büyük sosyal ağı olan Facebook’un ırkçı söylemlere yönelik duyarsız tavrına da dikkat çekiyorlar.

Araştırmada incelenen Facebook üzeri yapılan 100 kadar ırkçı yorumdan sadece 9’unun site yönetimince kaldırıldığı ortaya çıktı. Buna gerekçe olarak ise Facebook’un ‘silinmeleri için gerekli kriterleri doldurmadıklarını’ gösterdiği eleştirildi. 

HER ÜLKENİN MAĞDURLARI FARKLI

Aynı araştırmada ülkeler bazında da ırkçı söylemlerin hedeflerinin değiştiğine yer verildi. Buna göre, Fransa’da özellikle Araplara yönelik nefret söylemi artış gösterirken, Romanya’da Romanlara, Britanya’da ise göçmen işçilere yönelik ırkçı söylemler öne çıkıyor.

Antropologlar, Facebook üzerinden yapılan ve yaptırımsız kalan yorumlar arasında ‘Yahudilerin tümünü toplama kamplarına gönderme’ veya ‘tüm Müslümanları öldürme’ gibi çağrılarının dahi olduğuna dikkat çektiler.

Araştırmada, ırkçı ideolojilerin yayılmasını önlemek için nefret söylemi içeren mesajlara karşı güçlü ve etkili mekanizmaların oluşturulması gerektiği vurgulandı.